Pembe Hayat LGBTİ+ Dayanışma Derneği, kurulduğu 2006 yılından bu yana bilfiil transların insan hakları için çalışmalarını devam ettiriyor. 2020 yılında duyurduğumuz 18 Haziran Translarla Eşitlik Günü vesilesiyle bu yıl tüm işverenleri trans kapsayıcı istihdam politikaları benimseye davet ediyoruz.
Transların kayıtlı ekonomide istihdam edilmesi yalnızca biz LGBTİ+’ların meselesi değil; eşitlik, adalet ve hakkaniyet gibi ortak değerleri olması gereken tüm toplumun meselesidir. Her iş yerinde açık kimlikli en az bir trans çalışan istihdam edilmiyorsa, sorun, bu değerlerin içselleştirilmemiş olmasıdır.
Translarla Eşitleneceksiniz! dediğimiz Eşitlik Manifestosu’nda belirttiğimiz gibi;
“Translar günümüzde hala istihdam edilmiyor. Edilse bile eşitlik anlayışından çok ama çok uzak çalışma koşulları ile başa çıkmak zorunda bırakılıyor. Emekleri görmezden geliniyor, terfi alabilmek ya da sadece mevcut görevini sürdürebilmek için bile natrans herhangi bir çalışandan çok daha fazla işgücü/emek ortaya koymak zorunda bırakılıp çoğu zaman istemekleri işlerde insani olmayan çalışma koşullarında zorunlu olarak çalışabiliyorlar.”
İşverenler, transları kapsayıcı ve her türlü ayrımcılığı giderici işyeri politikaları uygulamamanın zarar maliyetinin farkında olmalılar. 2012’de Amerikan Terakki Merkezi’nin yayınladığı bir rapora göre, ABD’de bulunan şirketler, ayrımcılık ve haksızlık nedenleri ile işten ayrılmak zorunda kalan çalışanların yerine yeni istihdam sağlayabilmek için yıllık yaklaşık 64 milyar dolar zarar maliyeti ile karşılaşıyorlar. İnsan Hakları Kampanyası Vakfı’nın 2018’de yayınladığı rapora göre ise dostane olmayan çalışma ortamları, çalışan verimliliğini %30 düşürüyor. Ayrımcılık karşıtı ve kapsayıcı işyeri politikaları olmayan işyerleri, tam kalifiye iş gücünü ise kendisine çekemiyor. Fortune 500’ün yayınladığı en başarılı şirketlere baktığımızda ilk 100’deki şirketlerin %74’ü trans kapsayıcı politikalara ve uygulamalara sahip. Başarı ve kapsayıcılık arasındaki bu ilişki tesadüf olamaz.
“Bize eşitliği borçlusunuz. Sessiz kaldığınız, görmezden geldiğiniz, göz yumduğunuz dolayısıyla faili olduğunuz sistematik ayrımcılığın ve şiddetin sonucu olarak hayatın akışının dışına ittiğiniz her bir transa eşitliği borçlusunuz.”
Türkiye’de hiç ama hiç eşit değiliz ve bizimle eşitleneceksiniz!
Kaos GL’nin Kadir Has Üniversitesi ortaklığında yaptığı Türkiye’de Kamu ve Özel Sektörde Çalışan LGBTİ+’ların Durumu araştırması 2022 raporuna göre; çalıştığı kurumda cinsiyet kimliği, cinsel yönelim ve cinsiyet özellikleri yönünden tamamen açık olduğunu beyan edenlerin oranı kamuda %6,5, özel sektörde ise %27,7’dir. Bunun yanı sıra, henüz işe alım sürecinde tamamen açık kimlikli olduğunu beyan edenlerin oranı, kamuda %6,5 iken özel sektörde %13,5 olmuştur. Bu da demek oluyor ki istihdam politikaları ve işyerinde kapsayıcılık, eşitlik, hakkaniyet ve çeşitlilik gibi değerlerin uygulamadaki varlığı, dostane işyerleri, LGBTİ+ çalışanların kendini güvende hissederek kimliğini gizleme kaygısı taşımadan çalışabilmelerinin önünü açma potansiyeline sahiptir. Araştırmanın 2022 bulgularına göre, işyerinde LGBTİ+’lara yönelik nefret söylemleri ile karşılaştığını beyan eden katılımcıların oranı özel sektörde %27,3 iken kamuda %63 olmuştur.
İşverenler, istihdam politikalarını dönüştürmek için kamunun harekete geçmesini, yasa yapıcıların görevlerini yerine getirmesini ya da mahkemelerin ayrımcılığı yasaklayan kararlar vermesini beklememeliler. Eşitliği ve hakkaniyeti sağlamak için hemen harekete geçmeliler. İşyerlerinde cinsiyet kimliği ayrımcılığını ortadan kaldırıcı önleyici eylemlilikleri hayata geçirmeliler. İş başvurularında transların çekinmeden başvuru yapabilmeleri için kapsayıcı kurum politikalarını benimsemeliler ve bunu duyurmalılar.
Mevcut çalışanlarınız arasında translar var; açık kimlikle, yüksek motivasyon ve esen bir halde çalışabilecekleri, kendilerini güvende hissedebilecekleri bir çalışma ortamı sağlanmasını bekliyorlar.
İşyerinizin fiziki imkanlarını trans çalışanlarınız için erişilebilir ve güvenle kullanılabilir hale getirin. Tuvaletleri, giyinme odalarını kişilerin mahremiyetini koruyan ve tüm cinsiyet ifadeleri için eşit kullanılabilir mekanlara dönüştürün. Ayrıştırılmış mekanlar kaygıyı yükselterek, erişimi sınırlandırabilir.
Çalışanınızın cinsiyet uyum süreci ile alakalı spesifik ihtiyaçlarını gözetin. Bu süreçte ihtiyacı olması halinde ücretli izin hakkı kullanmasına yardımcı insan kaynakları politikaları geliştirin. Kendisine nasıl hitap edilmesini istediğini sorun ve buna uyun. Kıyafet yönetmeliğinizi trans çalışanları kapsayıcı şekilde düzenleyin. İşyerinde zorbalık ve taciz karşıtı politika belgelerini hayata geçirin. Ayrımcılık, zorbalık, taciz ve yaftalamaya karşı disiplin süreçlerinin geçerli olacağını tüm çalışanlarınıza hatırlatın.
Düzenli olarak çalışanlarınıza ve insan kaynakları departmanlarınıza cinsiyet kimliği, cinsel yönelim, cinsiyet özellikleri ve cinsiyet ifadesi ile alakalı farkındalık artırıcı seminerler, söyleşiler organize edin.
İstihdam politikalarınızda ayrımcılığa karşı olduğunuzu ve eşitliği vurgulayan, trans başvurucuları teşvik edici değerleri iş ilanlarında da paylaşın.
Saygı duyun, çekimser davranmayın ve harekete geçin.
PEMBE HAYAT LGBTİ+ DAYANIŞMA DERNEĞİ
