Pembe Hayat LGBTİ+ Dayanışma Derneği, geçtiğimiz günlerde Türkiye genelindeki ceza infaz kurumlarında LGBTİ+ mahpusların barınma koşullarına ilişkin kapsamlı bir bilgi edinme başvurusu yapmıştı. Avukat Nergiz Görnaz tarafından yapılan başvuruya Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) aracılığıyla yanıt geldi.
Başvuruda, cezaevlerinde cinsel yönelimi veya cinsiyet kimliği nedeniyle ayrımcılığa açık olan mahpuslara özel barınma düzenlemeleri yapılıp yapılmadığı ve hangi cezaevlerinde bu tür birimler bulunduğuna dair resmi ve güncel bilgi talep edilmişti. Ancak idare, talebi Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 25. maddesi kapsamında “kurum içi düzenleme” sayarak reddetti.
Resmî yanıtta şu ifadeler yer aldı:
“Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezine yapmış olduğunuz başvuru incelenmiştir. Söz konusu başvuruda bilgi talebinde bulunulan hususlar, Bilgi Edinme Hakkı Kanunu'nun 25'inci maddesinde yer alan; ‘Kurum ve kuruluşların, kamuoyunu ilgilendirmeyen ve sadece kendi personeli ile kurum içi uygulamalarına ilişkin düzenlemeler hakkındaki bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkının kapsamı dışındadır…’ hükmü gereğince cevaplandırılamamıştır.”
Görnaz: “Bu cevabı kabul etmiyoruz”
Yanıtı pembehayat.org’a değerlendiren Avukat Nergiz Görnaz, cezaevlerinde LGBTİ+ mahpusların hak ihlalleriyle karşılaştığına dikkat çekerek şunları söyledi:
"Cezaevlerinde bulunan LGBTİ+ mahpusların karşılaştığı hak ihlalleri, barınma koşulları, haklara erişim imkanları yıllardır pek çok raporla belgelense de, bu alandaki şeffaflık sorunu devam ediyor. Bu nedenle, cezaevlerinde cinsel yönelimi veya cinsiyet kimliği nedeniyle ayrımcılığa açık olan mahpuslara özel bir barınma düzenlemesi yapılıp yapılmadığı ve hangi cezaevlerinde bu tür birimler bulunduğu ile ilgili resmi ve güncel bir açıklama almak amacıyla idareye bilgi edinme başvurusunda bulunduk.”
Görnaz, bilgi edinme hakkının engellenmesinin ihlallerin görünmez kılınmasına yol açtığını belirterek sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ne yazık ki İdare, başvurumuzu yanıtlamak yerine, Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 25. maddesine dayanarak talebimizi “kurum içi düzenleme” kapsamında değerlendirip reddetti. Oysa sorduğumuz, herhangi bir iç personel politikası değil; devletin, sorumluluğu altındaki mahpuslara yönelik düzenleme ve uygulamalarıyla ilgilidir. Cezaevindeki barınma düzenlemeleri kamu gücüyle yürütülen uygulamalardır ve doğrudan kamuoyunu ilgilendirir.
LGBTİ+ mahpuslar cezaevlerinde sık sık tecrit, şiddet ve keyfi disiplin cezalarıyla karşı karşıya kalırken, bu konuda bilgi edinme hakkının engellenmesi, ihlallerin görünmez kılınmasına katkı sağlamaktadır. Devletin şeffaflık ve hesap verebilirlik yükümlülüğünü hatırlatıyor, bu cevabı kabul etmediğimizi açıkça ifade ediyoruz.
Cezaevlerinde bulunan her mahpusun, insan onuruna yakışır koşullarda barınma ve eşit hizmet alma hakkı vardır. Bu hakkın takibini bırakmayacağız."
