Ömer Tevfik Erten’e 2022 Tohum Ödülü verildi: “Zırıllığım sayesinde hayatta kaldım”


Ömer Tevfik Erten (ÖTE), kültürel ve sanatsal girişimleri desteklemek ve yaratıcı sesleri büyütmek için çeşitli çalışmalar yürüten Prince Claus Vakfı tarafından verilen 2022 Tohum Ödülü’nü aldı.

Prince Claus Vakfı’nın her yıl kariyerinin başındaki sanatçıları desteklemek için dünyanın dört bir yanından 100 sanatçıya verdiği ödülü bu yıl, fotoğraf sanatçısı Ömer Tevfik Erten de aldı.

“Zırıllığım sayesinde hayatta kaldım”

ÖTE aldığı ödül ile ilgili hislerini şöyle ifade etti:

 

“Zırıllık cesaret gerektirir çünkü risk kaçılmazdır, hele ki Türkiye’de! Bu yorumu kenarda duran biri olarak değil sanata ve zırıllığa bizzat katılan biri olarak yapıyorum. Lubunca, bu coğrafyada yaşayan queerlerin kendi içinde geliştirdiği bir jargon ve dönemin ihtiyaçlarına göre şekillenen bir yapıya sahip. Zırıl ile ilk karşılaştığımda feminenliği çağrıştırdığı için değersiz ve dışlanan bir şey olduğunu fark etmiştim(#NoFem’i hatırlayalım). Fakat bugünden bakınca zırıllığım sayesinde hayatta kaldığımı, ürettiğimi anlıyor ve ona yeni bir anlam kazandırmak istiyorum: yaratıcı cesaret.”  

“Çünkü yaratıcılık oluşun zorunlu bir devamıdır. Zırıl bireyin kendi merkezini, kendi varoluşunu korumak için kullandığı yöntemden başka bir şey değildir. Zırıl, içinde bireyin yaratıcı gizli gücünün saklı olduğu bir personadır. Eril dünyaya uyum sağlamanın yaratıcı bir yoldur. Cesaret ise daha çok umutsuzluğa rağmen ilerleyebilme yetisidir.”

“Bugün Türkiye’de queer sanatın ve sanatçıların varlığını konuşabiliyor, alan açıyor ve açtığımız alanları birbirimiz için güçlendiriyoruz. Bu alanı kimler için açıyoruz diye düşününce tabii ki neşesini, cesaretini ve var oluşunu kutlayan biz zırıllar için, diyorum. Zırıl candır, zırıl ilhamdır, zırıl birbirimize ve etrafa yaydığımız feminen ve maskülen enerjiyi ters yüz eden, onu yeniden yorumlayan sınırsız bir kimliktir.”

“Bir zırıl olarak, eril tahakkümün varoluşuna karşı başkaldıran bir kahramanım. Kim olduğumun farkındayım ve tüm kalbimle bunu kabul ediyorum. Tüm acı gerçeklere karşı bir isyan! Ne zaman olacağı belirsiz bir kurtuluş umuduna bel bağlamak yerine mücadele etmeye ve zırıl olmaya gururla devam ediyorum.”

“Prince Claus Seed Awards ile onurlandırıldığım bu ödülü varoluşunu cesaretle kutlayan, yaşayan ve yaşatan bizlere ve personalarımıza adıyorum.”

ÖTE Hakkında

Ömer Tevfik Erten namı-ı diğer ÖTE (d.1990, Mardin), güvenli alan, queer hafıza, azınlıklar, aktivizm ve otonomi kavramları üzerine çalışan fotoğraf sanatçısı, yönetmen ve küratördür. Erten, sanatın temel hak ve özgürlükleri kazanmada farkındalık adına önemli bir araç olduğuna inanır, sanatın ve sanatçının imkanını sorgular, harekete geçer. Ömer Tevfik (IG:ote_omertevfikerten) Covid-19 salgını sırasında işini ve projesini kaybeden Türkiyeli ve Hollandalı queer sanatçı, aktivist ve gece hayatı çalışanlarını çevrimiçi bir platformda bir araya getirmeyi hedefleyen dayanışma ve işbirliği ağı projesi Through The Window Project’in (IG:throughthewindow_project) eş küratörüdür. 2013-2017 yılları arasında tamamladığı ‘Geziden OHAL’e Türkiye’de Trans Kimlikler’ isimli fotoğraf projesi, trans varoluşların barınma sorunu, nefret cinayetleri, güvencesizliğe karşı geliştirdikleri direnç pratikleri araştıran; çekimleri Ankara, Mersin ve İstanbul'da gerçekleşmiş olan belgesel fotoğraf projesidir. Projenin çıktıları arasında trans*evi sergisi (2014), Burçak fotoğraf sergisi (2017), sosyal farkındalık projesi Misafir*Hane (2019), Ben Yaşadıkça Sen Çıldır (2021) photozine yer alıyor. Sosyal farkındalık projesi ‘Misafir*Hane’ (IG:@transguesthouse) ile Türkiye’nin ilk trans misafirhanesinin Ömer Tevfik Erten tarafından çekilen fotoğrafları, 2019 yılında bir fotoğraf kitabına ve kısa belgesel filme dönüşmüştür. Proje, Hollanda İstanbul Başkonsolosluğu tarafından desteklenmiştir. İstanbul'da yaşayan ve çalışan sanatçı, şimdilerde yeni film projesi için çalışıyor ve Through The Window projesini kürate ediyor.